Kim jest behawiorysta? Na czym polega praca behawiorysty zwierząt?

Behawiorysta specjalizuje się w szeroko pojętej terapii zachowania zwierząt. Jako specjalista, powinien posiadać i umiejętnie stosować wiedzę z wielu dziedzin, w tym etologii (nauka o zachowaniu zwierząt), biologii, psychologii, a nawet medycyny behawioralnej. Zdolność wnikliwej obserwacji i ukierunkowana wiedza w połączeniu z rzetelnym wywiadem pozwalają behawioryście ustalić przyczyny danego zachowania oraz towarzyszące mu emocje.

Umożliwia to przygotowanie skutecznego planu terapii, uwzględniającego potrzeby zwierzęcia oraz oczekiwania opiekunów. Plan modyfikacji zachowania powinien być dostosowany do zwierzęcia, problemu, możliwości opiekunów oraz warunków. Taki plan obejmuje działania oparte o procedury i techniki uczenia się, działania mające na celu redukcję napięcia emocjonalnego poprzez zaspokojenie potrzeb zwierzęcia, zarządzanie środowiskiem, wycofanie bądź ograniczenie czynników powodujących stres, a w razie potrzeby modyfikację diety oraz wsparcie w dobraniu technik pomocniczych, takich jak suplementy diety, feromony, masaż, czy – w ścisłej współpracy z lekarzem weterynarii – farmakoterapia.

Na czym polega terapia?

Terapia to proces wymagający czasu oraz zaangażowania nie tylko ze strony behawiorysty, ale przede wszystkim ze strony opiekunów. Behawiorysta zapewnia odpowiednie narzędzia i zaplecze teoretyczne do pracy, monitoruje postępy zapewniając wsparcie na każdym etapie terapii. Metody i tempo pracy dostosowuje się do możliwości zarówno zwierzęcia, jak i jego opiekunów. Nie ma magicznych rozwiązań, które z dnia na dzień rozwiążą wszystkie problemy, ale z odpowiednią dawką zaangażowania i cierpliwości można wypracować większość zgodnych z etogramem zwierzęcia zachowań, a także zmodyfikować te uznawane przez opiekunów za problemowe.

Współczesna nauka o zachowaniu zwierząt nie ogranicza się do obszaru psychologii, obejmującej głównie procesy uczenia się, procesy poznawcze i emocje. Obszary etologii i biologii, w tym fizjologia i neurofizjologia, są równie ważne. Wiedza o potrzebach gatunkowych, genetycznych uwarunkowaniach, procesach uczenia się, wzmocnieniach (zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych), fizjologii stresu, a także o wpływie diety, chorób i bólu na zachowanie jest konieczna, by trafnie określić, czy dane zachowanie jest rzeczywiście zachowaniem patologicznym, czy zachowaniem niepożądanym z punktu widzenia opiekunów. Przykładowo, brak możliwości realizacji wrodzonych wzorców zachowań może prowadzić do frustracji i prób ich realizacji w sposób niepożądany dla opiekuna.

W tym kontekście ważne jest również wykluczenie medycznego podłoża problemowego zachowania i ocena ewentualnego wpływu leczenia medycznego na jego emocje i zachowanie. Wyhamowanie reakcji stresowej i wyrównanie nastroju są niezbędną podstawą do wprowadzenia terapii behawioralnej. Nastrój ma znaczący wpływ na subiektywnie odczuwane emocje, percepcję i zdolności poznawcze, jak również reakcje behawioralne. Czyli bezpośrednio wpływa na to, jak odbierane jest środowisko (mowa o nastawieniu poznawczym) i jak odbierane są poszczególne bodźce, tzn. jakie emocje wywołują. Wprowadzanie poszczególnych etapów terapii zachowania bez wyrównania nastroju prowadzi do błędnego koła, ponieważ zwierzę może wiele rzeczy odbierać negatywnie, co pogorszy jego nastrój, a terapia nie będzie skuteczna. Będąc w dobrym nastroju odbierałby inaczej poszczególne elementy i z większym prawdopodobieństwem byłyby one efektywne.

Inne obszary działania behawiorystów zwierząt obejmują:

Badania z zakresu etologii, biologii ewolucyjnej lub ekologii behawioralnej:

Behawiorysta zwierząt może skupić się na badaniach naukowych, które przyczyniają się do rozwoju wiedzy w tym zakresie. Badania mogą dotyczyć np. zachowań zwierząt w ich naturalnym środowisku, wzorców zachowania, predyspozycji, zdolności przystosowawczych, sposobów komunikacji, czy rządzących nimi mechanizmów.

Projektowanie programów treningowych:

Behawiorysta może opracowywać programy treningowe, które pomagają wychować i szkolić zwierzęta w sposób, który jest odpowiedni, efektywny i bazuje na współpracy, obustronnej komunikacji i opartej na zaufaniu więzi między zwierzęciem a jego opiekunem.

Poprawa warunków życia zwierząt w niewoli:

Behawiorysta może pomagać w projektowaniu i zarządzaniu środowiskiem zwierząt żyjących w niewoli, m.in. w Zoo czy w schroniskach, w celu  poprawy dobrostanu i zapewnienia im warunków możliwie zbliżonych do naturalnych.

Szkolenia behawiorystyczne:

Często można spotkać behawiorystów, którzy dodatkowo zajmują się szerzeniem wiedzy, edukacją i kształceniem nie tylko przeciętnych opiekunów, ale również pracowników, wolontariuszy i zarządców schronisk, ogrodów zoologicznych, fundacji, oraz innych specjalistów, w tym lekarzy weterynarii.

W pracy behawiorysty ważne są nie tylko specjalistyczna wiedza, ale też empatia – zarówno w stosunku do zwierzęcia, jak i jego opiekuna. Dobry behawiorysta powinien być nie tylko   efektywny, ale również wyrozumiały – krytyczna ocena może wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Ponadto, ważne są rzetelność i profesjonalizm. Oznacza to przestrzeganie etycznych standardów, zachowanie poufności, uczciwość w relacjach z klientami, a także ciągły rozwój, poszerzanie kompetencji oraz stosowanie metod opartych na rzetelnych naukowych źródłach.

Jeżeli chciałbyś/chciałabyś dołączyć i wziąć udział w szkoleniu – kurs behawiorysty to zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem.

Zastanawiasz się, jakie możliwości pracy są dostępne w tej dziedzinie, zajrzyj na portal Jooble. Tam znajdziesz bogatą ofertę zatrudnienia, w tym dla behawiorystów zwierząt. Po frazach kluczowych, takich jak Praca w Radomiu, możesz wybrać oferty pracy w mieście lub regionie, które Ci odpowiadają. Wykorzystaj portal Jooble, aby znaleźć idealną pracę dla siebie.