Umaszczenie a zdrowie psa.

Aktualne badania dotyczące genetycznego podłoża ubarwień sierści, oczu i skóry u psów domowych dowodzą, że wygląd naszego pupila nie jest wyłącznie kwestią estetyczną. Niektóre z budzących zachwyt umaszczeń mogą wiązać się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.

Merle – umaszczenie marmurkowe

page1image29580400

Psy z genem merle (odpowiadającym za fenotypy: blue merle, red merle, harlequin, patchwork) narażone są na wystąpienie wad okulistycznych takich jak:

  • Mikroftalmia (małoocze)
  • nieprawidłowo rozwinięta błona odblaskowa
  • podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe
  • rogówka mała (microcornea)
  • coloboma
  • odwarstwienie siatkówki
    (Clark et al. 2006, Hédan et al. 2006, Schmutz & Berryere 2007)

W wielu przypadkach przyczyniają się one do przewlekłego bólu, upośledzenia wzroku lub jego całkowitej utraty. Pojawiają się powszechnie wśród psów z umaszczeniem marmurkowym, m.in. następujących ras:

  • owczarek australijski
  • owczarek szkocki (collie)
  • owczarek szetlandzki
  • Welsh Corgi Cardigan
  • Catahoula Leopard Dog
  • dog niemiecki
  • jamnik

    (Strain 2009)

    Innym poważnym powikłaniem występującym zarówno u psów z jedną jak i dwoma kopiami genu merle jest jedno- lub obustronna głuchota.

    Tabela 1: Występowanie głuchoty (jednostronnej lub całkowitej) w zestawieniu z genem Merle

    Głuchota wśród osobników z jedną kopią genu (M/m) Głuchota wśród osobników z dwoma kopiami genu (M/M) Źródło
    2% 45,5% Gustafson et al. (2008)
    3,6% 25% Strain 2009

    Badania wskazują na różnice w częstości występowania głuchoty u psów różnych ras (Gustafson et al. 2008), najpewniej ze względu na istniejące wariacje tego genu (Langevin 2018).

    Osobniki homozygotyczne (M/M) narażone są dodatkowo na wady rozwoju układu kostnego, rozrodczego oraz krwionośnego (Clark et al. 2006).

    page2image29760624 page2image29755632

Extreme White i Piebald – białe znaczenia

page3image29577904

Wśród psów o maści w przeważającej części białej, m.in. takich ras jak:

  • dalmatyńczyk
  • border collie
  • bulterier
  • Jack Russell terier
  • Australian Cattle Dogwystępuje wrodzona głuchota czuciowo-nerwowa – CSD
    (Strain 2004, Platt 2006).

    Tabela 2: powszechność głuchoty wśród przedstawicieli najbardziej narażonych ras

Rasa Odsetek osobników jedno- lub obustronnie głuchych Źródło
dalmatyńczyk 29,9% (USA)

17,8% (Wielka Brytania)

Strain 2004

Lewis 2020

Australian Cattle Dog 10,8% Sommerlad et al. 2012
bulterier 10,19% De Risio 2016
seter angielski 7,9% Strain 2004
cocker spaniel angielski 7% Strain 2004
Border collie 4,5% Platt 2006

page4image29676208page4image29682864 page4image29677040

CSD przeważnie pojawia się u osobników z rozległymi białymi znaczeniami, wynikającymi z braku pigmentu (Strain 2009). Geny Piebald (sp) i Extreme White (sw), jak i omówiony wcześniej merle (M), wywołujące takie umaszczenie często występują u psów z niebieskimi oczami (Strain 2004; De Risio et al. 2011).

Dilute – umaszczenie niebieskie

Szara sierść określana często jako „niebieska” lub „blue” zwiększa ryzyko zachorowania na łysienie określane jako CDA – coat dilution alopecia (Bauer et al. 2018). CDA prowadzi do wypadania włosów oraz wzrostu wrażliwości zwierząt na promieniowanie słoneczne i chłód, a także obniża jakość życia w związku z nawracającymi zakażeniami bakteryjnymi (Philipp, Quignon, et al. 2005). Najnowsze badania wskazują na występowanie kilku wariacji genu rozjaśniającego (Van Buren 2020), z których do tej pory tylko jedna została powiązana z problemami skórnymi.

  1. Bauer A, Kehl A, Jagannathan V, Leeb T. A novel MLPH variant in dogs with coat colour dilution. Anim Genet. 2018 Feb;49(1):94-97. doi: 10.1111/age.12632. Epub 2018 Jan 19. PMID: 29349785.
  2. Clark LA, Wahl JM, Rees CA, Murphy KE. Retrotransposon insertion in SILV is responsible for merle patterning of the domestic dog. Proc Natl Acad Sci U S A. 2006 Jan 31;103(5):1376-81. doi: 10.1073/pnas.0506940103. Epub 2006 Jan 9. PMID: 16407134; PMCID: PMC1360527.
  3. De Risio L, Lewis T, Freeman J, de Stefani A, Matiasek L, Blott S. Prevalence, heritability and genetic correlations of congenital sensorineural deafness and pigmentation phenotypes in the Border Collie. Vet J. 2011 Jun;188(3):286-90. doi: 10.1016/j.tvjl.2010.05.012. Epub 2010 Jun 8. PMID: 20570536.
  4. De Risio L, Freeman J, Lewis T. Prevalence, heritability and genetic correlations of congenital sensorineural deafness and coat pigmentation phenotype in the English bull terrier. BMC Vet Res. 2016 Jul 22;12(1):146. doi: 10.1186/s12917-016-0777-6. PMID: 27443656; PMCID: PMC4957289.
  5. Hédan B, Corre S, Hitte C, Dréano S, Vilboux T, Derrien T, Denis B, Galibert F, Galibert MD, André C. Coat colour in dogs: identification of the merle locus in the Australian shepherd breed. BMC Vet Res. 2006 Feb 27;2:9. doi: 10.1186/1746-6148-2-9. PMID: 16504149; PMCID: PMC1431520.
  6. Langevin M, Synkova H, Jancuskova T, Pekova S. Merle phenotypes in dogs – SILV SINE insertions from Mc to Mh. PLoS One. 2018 Sep 20;13(9):e0198536. doi: 10.1371/journal.pone.0198536. PMID: 30235206; PMCID: PMC6147463.
  7. Navarro L., Bari R., Seilaniantz A., Nemri A., Jones JDG, Gustafson J.P., Taylor J. & Stacey G. (2008) Genomics of disease.
  8. Platt S, Freeman J, di Stefani A, Wieczorek L, Henley W. Prevalence of unilateral and bilateral deafness in border collies and association with phenotype. J Vet Intern Med. 2006 Nov-Dec;20(6):1355-62. doi: 10.1892/0891-6640(2006)20[1355:pouabd]2.0.co;2. PMID: 17186850.
  9. Philipp U, Quignon P, Scott A, André C, Breen M, Leeb T. Chromosomal assignment of the canine melanophilin gene (MLPH): a candidate gene for coat color dilution in Pinschers. J Hered. 2005;96(7):774-6. doi: 10.1093/jhered/esi079. Epub 2005 Jun 15. PMID: 15958794.
  10. Schmutz SM, Berryere TG. Genes affecting coat colour and pattern in domestic dogs: a review. Anim Genet. 2007 Dec;38(6):539-49. doi: 10.1111/j.1365-2052.2007.01664.x. PMID: 18052939.
  11. Sommerlad SF, Morton JM, Haile-Mariam M, Johnstone I, Seddon JM, O’Leary CA. Prevalence of congenital hereditary sensorineural deafness in Australian Cattle Dogs and associations with coat characteristics and sex. BMC Vet Res. 2012 Oct 29;8:202. doi: 10.1186/1746-6148-8-202. PMID: 23107143; PMCID: PMC3489614.
  12. Strain GM. Deafness prevalence and pigmentation and gender associations in dog breeds at risk. Vet J. 2004 Jan;167(1):23-32. doi: 10.1016/s1090-0233(03)00104-7. PMID: 14623147.
  13. Strain, G., Clark, L., Wahl, J., Turner, A. and Murphy, K. (2009), Prevalence of Deafness in Dogs Heterozygous or Homozygous for the Merle Allele. Journal of Veterinary Internal Medicine, 23: 282-286. https://doi.org/10.1111/j.1939-1676.2008.0257.x
  14. Van Buren SL, Minor KM, Grahn RA, Mickelson JR, Grahn JC, Malvick J, Colangelo JR, Mueller E, Kuehnlein P, Kehl A. A Third MLPHVariant Causing Coat Color Dilution in Dogs. Genes (Basel). 2020 Jun 10;11(6):639. doi: 10.3390/genes11060639. PMID: 32531980; PMCID: PMC7349360.

Opracowano w oparciu o:

Brancalion, L., Haase, B. and Wade, C.M. (2022), Canine coat pigmentation genetics: a review. Anim Genet, 53: 3-34. https://doi.org/10.1111/age.13154

Zapisz się do naszego newslettera Bądź na bieżąco z aktualnościami Ethoplanet
Zapisywanie

Dziękujemy za zapis!