Rodzaje agresji u papug

Spis treści:

1. Agresja lękowa
2. Agresja a stan zdrowia ptaka
3. Agresja przekierowana
4. Agresja terytorialna
5. Agresja a zasoby u papug
6. Agresja a zabawa
7. Agresja socjalna
8. Agresja wyuczona
9. Agresja personalna

Gryzienie jest najbardziej powszechnym i najbardziej poważnym problemem behawioralnym u zwierząt, w tym papug. Silne szczęki i zakrzywiony dziób mogą wyrządzić duży ból. Agresja u papug przyjmuje formę gryzienia lub rzucania się na osobę lub innego ptaka. Warto zapamiętać, że papugi używają gryzienia jako ostatecznej formy obrony. Papugi komunikują swoją mową ciała o zamiarze ataku, wysyłając sygnały ostrzegawcze, jednak dane zachowania mogą się delikatnie różnić między gatunkami. W tym artykule dowiesz się jakie rodzaje agresji można wyróżnić u papug.

Agresja lękowa

U papug można wyróżnić kilka rodzajów agresji. Pierwsza z nich to agresja lękowa, która pojawia się w momencie, gdy ptak się boi i nie ma możliwości ucieczki, więc broni się atakiem. Szczególnie jest to widoczne u papug z podciętymi piórami na skrzydłach lub ptaków w klatce. W pierwszym przypadku ptak nie ma możliwości odlotu od przerażającej lub potencjalnie zagrażającej mu rzeczy. W drugim przypadku ptak, który znajduje się w klatce może się bronić np. przed ręką, ponieważ nie ma przestrzeni do ucieczki. Zmuszanie lękliwego ptaka do interakcji z tym, czego się boi, daje mu mało opcji do wyboru tj. atak lub ucieczka. Wszystkie subtelne sygnały, jak pulsujące źrenice, odsuwanie się od obiektu, odchodzenie, odlatywanie oznaczają niechęć ptaka do interakcji, którą należy uszanować. Kiedy ptak gryzie, jest to jego sposób na powiedzenie „nie!” tak głośno, jak tylko może. W wielu przypadkach gryzienie sprawia, że przerażający obiekt oddala się, a to może doprowadzić do wyuczonej agresji.

Agresja a stan zdrowia ptaka

Kolejna to agresja wynikająca ze stanu fizycznego ptaka. Zwierzę, które jest zranione może być bardzo agresywne w kontakcie z opiekunem. Ból może czasem wywołać zachowanie agresywne, w wyniku reakcji odruchowej na nieprzyjemne bodźce. Zachowanie agresywne może pojawić się również w wyniku braku wystarczającej ilości odpoczynku. W środku dnia często można zaobserwować papugi, które odpoczywają, czy śpią. Czasami ptaki, które układają się do snu akceptują delikatne drapanie po głowie, jednak niektóre papugi wolą, aby im nie przeszkadzać. Właściciel powinien postępować z ostrożnością i wysoką wrażliwością przy zmęczonych, chorych lub rannych ptakach. Prosząc o zachowanie, które mogło być wcześniej łatwe do wykonanie dla papugi, w obecnym stanie może być wystarczająco irytujące, aby doprowadzić do agresji.

Agresja przekierowana

Agresja przekierowana jest trzecią formą agresji. W tym przypadku ptak gryzie najbliższą rzecz/osobę, kiedy w okolicy pojawi się bodziec wywołujący zachowanie agresywne. Przykładowo ptak siedzący na ramieniu właściciela może go ugryźć w sytuacji, kiedy do pomieszczenia wejdzie osoba, której zwierzę nie lubi lub pojawi się ona niespodziewanie, zaskakując ptaka swoją obecnością. Ten rodzaj agresji można powiązać z agresją wynikającą z obrony partnera, czyli inaczej właściciela u ręcznie karmionych papug. Jeśli papugą nie była odpowiednio zsocjalizowana i zajmuje się nią tylko jedna osoba, może dojść do sytuacji, kiedy obce osoby będą atakowane przez papugę. To może spowodować, że agresja zostanie przekierowana na właściciela zamiast na inne osoby. Agresja przekierowana zawsze powinna być dokładnie przeanalizowana, aby odnaleźć źródło takiego zachowania. Jest to mechanizm działania, który łączy się z innymi rodzajami agresji.

Agresja terytorialna

Jest to rodzaj agresji uważany za wrodzoną. To oznacza, że określone okoliczności wyzwalają fizjologiczne odpowiedzi u papug, które mogą skutkować agresywnym zachowaniem. Wiele gatunków papug doświadcza zmian hormonalnych, które mogą wystąpić wraz z wiekiem, zmianą pory roku, obecnością budek lęgowych (lub podobnych do nich obiektów) lub kiedy zachowania społeczne, jak np. regurgitacja są wzmacniane. Kiedy stan hormonalny zmienia się u ptaka, może to wpłynąć na gotowość zwierzęcia na odpowiedź agresywną, ponieważ zmiany te wpływają na próg reakcji na określony bodziec. Zmiany hormonalne mogą również pomagać w utrzymywaniu silnego popędu do obrony terytorium.

Agresja a zasoby u papug

Kolejnym rodzajem agresji jest agresja w celu obrony zasobów. Aby przetrwać w naturze i zadbać o młode, papugi w głównej mierze muszą dbać o siebie, co oznacza, że „samolubność” jest sprytną strategia przetrwania dla papug. To wyjaśnia, dlaczego papugom ciężko jest zabrać obiekty, którymi się obecnie bawią lub które uważają za cenne. Taka próba odebrania ich zasobów, może zakończyć się ugryzieniem, ponieważ wykazują silne zachowanie instynktowe. Papuga nie wie, czy odzyska dany obiekt, więc broni swoich zasobów.

Agresja a zabawa

Podekscytowanie również może przerodzić się w agresję. Zabawa umożliwia zwierzętom na ćwiczenie umiejętności potrzebnych do przetrwania. Zabawa również stymuluje umysł i ciało w sposób, który może być zdrowy i wzbogacający dla zwierząt. U papug, może ona pomóc w zapobieganiu przerastania dzioba, zaniku mięśni, chorobom zwyrodnieniowym stawów i wiele więcej. Zabawa jest aktywnością, w którą zwierzęta angażują się, jeśli ich fizyczne i psychologiczne potrzeby są zaspokojone. Podczas tej czynności papuga może się jednak nadmiernie podekscytować doprowadzając do ugryzienia. Taka sytuacja może mieć również miejsce np. przy obiektach robiących dużo hałasu, jak odkurzacz, dzwonek do drzwi, zlew (lecąca woda), suszarka do włosów itp. Wysoką ekscytację można też zaobserwować w sytuacji, kiedy w domu jest cały dzień cicho i nagle wracają domownicy. Pojawia się duże zamieszanie, robi się głośno, a papuga nie może powstrzymać radości z powrotu właścicieli. W każdej z tych sytuacji, powinniśmy dać papudze czas, aby się uspokoiła i zeszła trochę z emocji. Nie powinniśmy wchodzić w interakcję z wysoko podekscytowanym ptakiem, a jeśli jest to konieczne należy zachować dużą ostrożność.

Agresja socjalna

Papugi nie są zazwyczaj entuzjastycznie nastawione w stosunku do innych osobników, chyba że znajdą osobnika, z którym mogą stworzyć parę. Struktura kontaktów społecznych różni się w zależności od gatunku. Czasem niektóre gatunki są obserwowane w stadzie. Podczas obserwacji pojedynczych osobników w grupie, nie jest rzadkością zobaczyć drobne zachowania agresywne, dzięki którym ptaki komunikują jakie zachowania są akceptowalne i nieakceptowalne w stosunku do członków stada. Rzadko, jeśli w ogóle ptaki walczą miedzy sobą do rozlewu krwi. Drobne sygnały agresji, które ptaki pokazują swoja mową ciała, są dobrze odczytywane i szanowane przez członków stada. Papugi obserwują te sygnały i zazwyczaj odpowiadają na nie we właściwy sposób, aby uniknąć ataków. Natomiast ludzie nie radzą sobie tak dobrze w odczytywaniu mowy ciała papug. Ptaki mogą również wykazywać agresję, kiedy są zmuszone dzielić przestrzeń z innymi osobnikami, dlatego nowe papugi należy wprowadzać do stada powoli i stopniowo.

Agresja wyuczona

Najprostszym przykładem jest nauka wchodzenia na rękę. Jeśli jest wykonana w niewłaściwy sposób może doprowadzić do wyuczonej agresji. Jeśli osoba będzie wkładała rękę do klatki i usiłowała wziąć ptaka na rękę, zazwyczaj zostanie ugryziona. W większości przypadków ręka zostanie zabrana z klatki. Po kilku podobnych próbach papuga nauczy się, że atakowanie ręki umożliwia jej uwolnienie się od nachalnych właścicieli. W późniejszym czasie taka papuga może reagować agresywnie na rękę, nawet jeśli będzie mieć możliwość ucieczki lub odejścia od niej.

Frustracja może również zmienić się w zachowanie agresywne. Niewłaściwie przeprowadzony trening, brak motywacji, niezrozumiałe komendy, zbyt trudne zadania, czy nieodpowiedni czas reakcji na zachowanie mogą doprowadzić do frustracji u zwierzęcia, a to z kolei może wywołać atak.

Agresja personalna

Czasem może się wydawać, że papuga nie lubi danej osoby bez wyraźnego celu, jednak zazwyczaj po głębszym zapoznaniu się z sytuacją można zaobserwować, że wszystko ma jakąś przyczynę. Zwierzę może być dla kogoś agresywne, ponieważ ma nieprzyjemne doświadczenia z dana osobą lub z osobą o podobnym wyglądzie, co przekłada się na obecną relację. Jeśli kiedyś ktoś wyrządził krzywdę zwierzęciu, ptak może kojarzyć osoby o podobnym wyglądzie z nieprzyjemnym doświadczeniem. Innym przykładem są weterynarze, którzy często wykonują nieprzyjemne procedury podczas wizyt. Papuga zapamiętuje to, dlatego może wykazywać strach i agresywne zachowanie w jego pobliżu.

Podsumowując agresja u papug ma wiele źródeł, które należy dobrze rozpoznać, aby wdrożyć odpowiedni plan terapii behawioralnej. Znajomość mowy ciała danego gatunku umożliwi nam wychwycenie sygnałów ostrzegawczych i uniknięcie ataków, a tym samym lepsze zrozumienie naszych podopiecznych. Dodatkowo należy pamiętać, że stan zdrowia papug ma również ogromny wpływ na zmiany w ich zachowaniu.