Fakty i mity o psach: 6 popularnych przekonań

Będąc opiekunem psa, na pewno spotykasz się z różnego rodzaju komentarzami lub uwagami na temat swojego pupila. Czy to nie dziwne, że ciekawostki o psach najchętniej przekazują ci osoby, które z kynologią mają niewiele wspólnego? Cóż, najwyraźniej Dunning i Kruger mieli rację… W tym wpisie znajdziesz popularne fakty i mity o psach. Przekonaj się, ile wspólnego z rzeczywistością mają zasłyszane przekonania.

1. „Merda, czyli jest szczęśliwy…” – dlaczego pies macha ogonem

Jest to powszechny sposób oceny psiego samopoczucia przez niedoświadczonych przewodników. Niestety, nie zawsze ruch ogona oznacza chęć do zabawy lub przyjazne nastawienie. Jest to po prostu narzędzie komunikacji, które służy do wysyłania różnych sygnałów. Wiadomości i emocje są zakodowane w określony sposób w zależności od pozycji ogona, a także kierunku i tempa „wachlowania”.

Co do zasady, zrelaksowany pies utrzymuje ogon w neutralnej pozycji. Dla większości będzie to luźno zwisający ogon przy tylnych łapach. Są jednak wyjątki charakterystyczne dla niektórych ras. Dla przykładu, siberian husky utrzymuje ogon bardziej pionowo, a greyhoundy i whippety podwijają go pod brzuch. Upraszczając rolę prędkości machania, im szybciej pies merda, tym większy jest jego poziom ekscytacji.

Może to zabrzmieć zaskakująco, ale okazuje się, że nawet kierunek ruchu ma znaczenie. Według badań psy merdają w prawo, gdy są szczęśliwe lub pewne siebie. Z kolei machanie ogonem w lewo związane jest z emocjami strachu. Wiąże się to z rolą półkul mózgowych. Lewa jest bowiem skojarzona z pozytywnymi emocjami i kontroluje prawą stronę ciała. Analogicznie, prawa odpowiada za negatywne odczucia i kontroluje lewą stronę.

2. Kastracja psa rozwiązuje problemy

To bardzo popularny mit, który może przynieść dużo szkód zarówno samemu psu, jak i jego opiekunowi. Kastracja jest zabiegiem, który zawsze powinien być dobrze przemyślany. Wybór kliniki, a także czas przeprowadzenia operacji nie może być przypadkowy. Kastracja psa ma wpływ zarówno na zdrowie psa oraz jego zachowanie. Jednak nie w sposób, który często możesz usłyszeć od przypadkowych osób.

Kastracja psa nie jest magicznym sposobem na rozwiązanie problemów behawioralnych! Ale od początku…

Zaburzenia związane z poziomem testosteronu najczęściej prowadzą do:

• agresji wewnątrzgatunkowej oraz terytorialnej,
• szybszych i bardziej intensywnych reakcji,
• obniżenia progu reakcji,
• wzrostu pobudzenia,
• zwiększonego poziomu trudności w wyciszaniu się,
• wzroście tendencji do znakowania moczem.

Nie oznacza to jednak, że testosteron zawsze jest źródłem problemu u psa z kłopotami behawioralnymi. Jeśli zdecydujesz się na kastrację psa, który cierpi na zaburzenia lękowe, najprawdopodobniej pogłębisz jego problem. Co więcej, obniżenie poziomu testosteronu nie zmieni zachowań wyuczonych. Jeśli twój pies miał okazję powtórzyć niepożądane zachowanie kilkadziesiąt razy, to bez odpowiedniej terapii behawioralnej nie rozwiążesz jego problemów.

3. Dlaczego pies je trawę

Według powszechnych przekonań, psy jedzą trawę, gdy mają problemy żołądkowe. Czy jest w tym więcej prawdy niż w folkowych przekonaniach Szwedów? Według nich pies jedzący trawę przepowiada deszcz. Tak przynajmniej wynika z listów z 1881 roku napisanych przez Evę Wigström, szwedzką badaczkę folkloru.

Trudno jednak o rzetelne i jednoznaczne wytłumaczenie, dlaczego pies je trawę. Mimo to można przyjąć, że to nie problemy żołądkowe są głównym powodem podjadania zieleninki. Badania nie wykazały istotnych korelacji między psem jedzącym trawę a późniejszymi wymiotami albo oznak choroby zaobserwowanych przed konsumpcją roślin.

Teoretycznie, pies mający dobrze wyliczoną i zbilansowaną dietę nie powinien szukać uzupełnienia niedoborów. Gdzie zatem wypatrywać powodów jedzenia trawy przez większość psów domowych? Być może są to zachowania odziedziczone po dzikich przodkach, którym jedzenie trawy pomagało w oczyszczaniu organizmu z pasożytów.

Dopóki twój pies nie zrobi sobie uczty ze spryskanego pestycydami trawnika, dopóty możesz spać spokojnie. Z drugiej strony, będziesz mieć poważne kłopoty, jeśli twój pupil nie je trawy w dużej ilości, a mimo to jego odchody mają zielone zabarwienie. Więcej informacji znajdziesz w tym artykule.

4. Pies rozumie ludzką mowę

Ludzie lubią antropomorfizować. Chyba stąd bierze się przekonanie, że pies „umie po ludzku”. Wprawdzie możesz nauczyć pupila rozpoznawania pojedynczych wyrazów i dobrze, jeśli to robisz. Świadczy to o tym, że trenujesz z pupilem. Działa tu jednak mechanizm warunkowania instrumentalnego, w którym pies kojarzy bodziec dyskryminacyjny (słowo) z reakcją sprawczą (wykonaniem polecenia) i bodźcem wzmacniającym (np. wydanym przysmakiem). Tak więc pies jest w stanie nauczyć się wielu słów, nie tylko podczas treningu, ale też poprzez powtarzające się na co dzień sytuacje.

Sposoby psiej komunikacji są opisane w ich etogramie. Większą rolę odgrywa dla nich komunikacja wizualna i ruchowa, a więc różnego rodzaju gesty i mowa ciała. W tym aspekcie ludzie do pewnego stopnia mogą dotrzymać im kroku. Przede wszystkim jednak, psy polegają na komunikacji chemicznej. Nieocenioną rolę odgrywa w niej węch. Jak możesz się łatwo domyślić – nie masz szans wykorzystać tego rodzaju komunikacji do „rozmowy” z pupilem.

Zanim więc następnym razem zdenerwujesz się na psa, który zapomniał, że miał „się nie martwić, bo wychodzisz tylko na chwilę, a jak będzie chciał się pobawić to tylko piłeczką, a nie twoimi kapciami”, pamiętaj, że komunikacja z psem jest jak rozmowa w obcym języku.

Zdarza ci się antropomorfizować? Przekonaj się, czy ma to swoje dobre strony, czytając artykuł dr Agaty Kokocińskiej. Jeśli zaś chcesz poznać tajniki międzygatunkowej komunikacji psio-ludzkiej, koniecznie przyjdź na warsztaty doktor Kokocińskiej – HCCR, na których szczegółowo omawiane są tajniki psiego języka oraz złote zasady, dzięki którym dowiesz się, jak być klarownym i zrozumiałym dla Twojego psa.

5. Czarno-biały świat, czyli jak widzi pies

Możesz spotkać się z przekonaniem, że psy widzą świat jedynie w odcieniach szarości. Niewątpliwie jest to mit. Wprawdzie psie oko jest zbudowane inaczej niż ludzkie, co faktycznie wpływa na występowanie różnic w odbiorze świata. Pies jest jednak w stanie odróżniać kolory, choć ma pewne w tym zakresie pewne ograniczenia.

Na sposób postrzegania barw wpływają czopki. Pies, jako organizm dichromatyczny, w odróżnieniu od człowieka nie posiada czopków odpowiadających za rozpoznawanie koloru czerwonego. W efekcie widzi świat w odcieniach żółtego oraz niebieskiego. Natomiast to, co dla ciebie jest czerwone, twój pupil widzi jako ciemny odcień szarości.

Warto zaznaczyć, że pies ma znacznie więcej pręcików niż człowiek. Dzięki temu jego oko zdecydowanie lepiej radzi sobie w ciemnościach. Co więcej, psy mają dużą, okrągłą źrenicę i wąski pasek tęczówki, co dodatkowo pomaga przy braku światła. Z drugiej strony niekorzystnie wpływa to na głębię ostrości.

6. Szkolenie psa – stary pies i nowe sztuczki

Ile razy zdarzyło ci się usłyszeć, że starego psa nie nauczysz nowych sztuczek? To chyba mit dla leniwych przewodników. Bowiem pies niezależnie od wieku jest w stanie przyswajać kolejne komendy i uczyć się nowych zachowań. Proces uczenia będzie się odbywać po prostu wolniej niż w przypadku szczeniąt i młodych psów.

Trening musi być oczywiście dostosowany do potrzeb i aktualnych możliwości psiego seniora. Warto to jednak to robić, ponieważ stymulacja umysłowa pozwala dłużej zachować zdolności poznawcze. Dzięki temu twój pupil będzie dłużej cieszył się lepszą sprawnością psychofizyczną.